Czy zęby można zremineralizować? Część 1
Zatrzymanie próchnicy a nawet remineralizacja zębów jest możliwa – tak brzmiała teza postawiona przez dr Mellanby. Aby ją udowodnić, Brytyjczyk przeprowadził szeroko zakrojone badania na reprezentatywnej grupie dzieci z problemami stomatologicznymi. Ich wyniki opublikował na łamach prestiżowego British Medical Journal.
Dzieci zostały podzielone na trzy grupy kontrolne. Pierwsza z nich nie modyfikowała swojej dotychczasowej diety, z wyjątkiem dodania do niej płatków owsianych, czyli produktu o wysokiej zawartości kwasu fitynowego. Grupa druga odżywiała się również standardowo, jednak w tym przypadku dieta została uzupełniona o suplementację witaminą D. Z kolei jadłospis trzeciej grupy dzieci obejmował produkty ubogie w kwas fitynowy plus witamina D.
Wyniki badań jasno wykazały, że grupa kontrolna spożywająca produkty bogate w kwas fitynowy i pozbawiona suplementacji witaminą D nadal narażona była na powstawanie nowych ubytków zębów.
Dzieci przyjmujące dodatkowo witaminę D mogły pochwalić się mniejszą ilością zmian próchniczych w porównaniu do kolegów z pierwszej grupy. Jednak to w przypadku maluchów unikających spożywania pokarmów zawierających kwas fitynowy oraz suplementujacych się witaminą D, odnotowano niewiele nowych ubytków, jednak co najbardziej zaskakujące – również regenerację już istniejących zmian próchnicznych.
Odontoblasty – komórki regenerujące zębinę
Zaskakujące wyniki badań dr Mellanby , opublikowanych w British Medical Journal wywołały gorącą dyskusję wśród specjalistów. Spora część z nich po pewnym czasie przyznała, że szkliwo może się zregenerować, jednak pod pewnymi warunkami. Przede wszystkim zębina musi pozostać nienaruszona.
Istnieje ściśle wyspecjalizowany typ komórek, odpowiedzialnych za wytwarzanie zębiny. Mowa tu o odontoblastach. Gdy szkliwo lub zębina poddane są urazom czy ścieraniu, wywołuje to reakcje odontoblastów w miazdze zębowej. W obszarze uszkodzonej tkanki inicjowana jest reakcja odkładania się tzw. zębiny wtórnej. Badania przeprowadzone przez dr Mellanby na zwierzętach wykazały, że można stymulować proces regeneracji zębiny. Sprzyja mu dieta bogata w wapń, fosfor i witaminę D. Co ciekawe, zębina wtórna formowała się równie dobrze niezależnie od jakości oryginalnej struktury zęba. Ten sam eksperyment wykazał, że spożywanie produktów bogatych w kwas fitynowy i ubogich w witaminę D nie sprzyja procesowi powstawania nowej zębiny.
Podsumowanie
Współczesne badania naukowe uświadomiły nam istnienie wielu głębokich zależności pomiędzy dietą czy florą bakteryjna jelit a np. samopoczuciem czy podatnością na depresję. Zdrowie naszych zębów nie jest tu wyjątkiem – również na nie możemy wpływać , choć kwestią wyników kolejnych badan jest, do jakiego stopnia.
Zdrowym zębom sprzyjać będzie dieta bogata w:
– składniki mineralne, takie jak wapń, fosfor i magnez
– rozpuszczalne w tłuszczach witaminy z grup A, D, E i K
Bardzo istotna jest przyswajalność tych substancji. Zdecydowany pozytywny wpływ na nią ma dieta uboga w produkty zawierające kwas fitynowy. Są to najczęściej ziarna zbóż, fasola, orzechy i skrobia pod rożnymi postaciami. Oczywiście nie chodzi o całkowite wyeliminowanie kwasu fitynowego z jadłospisu lecz jedynie mocne ograniczenie jego spożycia.