Kuchnia śródziemnomorska od dawna i nie bez powodu cieszy się opinią jednego z najzdrowszych sposobów odżywiania. Dieta ta sprzyja długowieczności, znacznie obniża ryzyko zawału serca, cukrzycy typu 2, udaru mózgu a także wielu innych chorób cywilizacyjnych. Nic więc zakasującego, że naukowcy wnikliwie badają poszczególne pokarmy stosowane w śródziemnomorskim modelu odżywiania.
Jak wiadomo, podstawą kuchni śródziemnomorskiej jest oliwa z oliwek we wszystkich jej odmianach. To właśnie oliwa jest jednym z najczęściej i najlepiej przebadanych rodzajów żywności.
Ostatnie lata przyniosły duże zainteresowanie naukowców innym komponentem drzewa oliwnego – samymi jego liśćmi. Zawierają one sporą ilość oleuropeiny, występującej także w samej oliwie. Jednak w rzeczywistości liście oliwne są zdecydowanie najbogatszym źródłem związków polifenolowych, wykazujących silne właściwości przeciwutleniające.
Tak się jednak składa, że nikt z nas niespecjalnie ma ochotę na jedzenie liści drzewa oliwnego.
Z tego powodu zawarte w nich związki są dostępne w formie ekstraktów, których właściwościom przyjrzymy się w naszym tekście.
Układ odpornościowy
Liście oliwne są tradycyjnie używane w celu wzmocnienia układu odpornościowego, utrzymania ogólnego dobrego stanu zdrowia oraz łagodzenia objawów kaszlu, przeziębienia i grypy. Uważa się, że oleuropeina ma pięć razy większą moc antyoksydacyjną niż równoważna dawka witaminy C.
Ekstrakt z liści oliwnych wykazuje również właściwości przeciwwirusowe, a badania pokazują, że może skutecznie zwalczać wiele chorobotwórczych drobnoustrojów, w tym także blokować replikację niektórych wirusów.
Obniżenie ciśnienia krwi
Badania jasno pokazały, że ekstrakt z liści oliwnych może pomóc w obniżeniu ciśnienia krwi w przypadku osób zmagających się z umiarkowanym nadciśnieniem. Przeprowadzono cały szereg eksperymentów na ludziach i zwierzętach, które potwierdziły te właściwości.
Oleuropeina zwiększa także przepływ krwi w tętnicach wieńcowych, łagodzi arytmię i zapobiega skurczom mięśni.
Warto jednak przypomnieć, że w przypadku osób cierpiących na zbyt niskie ciśnienie krwi a przyjmujących ekstrakt z liści oliwnych z innych powodów, może on pogłębiać problem niedociśnienia.
Obniżenie poziomu glukozy w cukrzycy
Badania przeprowadzone w Izraelu wykazały, że ekstrakt z liści oliwnych może mieć wpływ na zdrowie dorosłych zmagających się cukrzycą typu II. Przyjmując ekstrakt z liści oliwnych dwa razy dziennie przez 14 tygodni, mieli oni niższy poziom glukozy we krwi na czczo niż grupa placebo.
Naukowcy z University of Auckland odkryli, że ekstrakt z liści oliwnych ma zdolność zmniejszania insulinooporności i zwiększania produkcji insuliny przez trzustkę.
W randomizowanym, podwójnie zaślepionym badaniu klinicznym naukowcy stwierdzili, że ekstrakt z liści oliwnych obniżył oporność na insulinę średnio o 15% i zwiększył produktywność komórek beta trzustki – produkujących insulinę – o 28%.
Efekt ten wynika z właściwości hipoglikemicznych liścia oliwnego (obniża poziom cukru we krwi), a także jego zdolności do kontrolowania poziomu glukozy. Polifenole odgrywają istotną rolę w opóźnianiu produkcji cukru, który jest prekursorem chorób zapalnych, takich jak cukrzyca.
Układ sercowo-naczyniowy
Obniżenie ciśnienia krwi i poziomu cukru we krwi może mieć ogromny wpływ na zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Ekstrakt z liści oliwnych ma wysoką zawartość przeciwutleniaczy, obniża poziom trójglicerydów i cholesterolu, reguluje poziom lipidów i jest przeciwzapalny.
Badanie na szczurach wykazało, że ekstrakt z liści oliwnych reguluje poziom cholesterolu, co wskazuje, że może pomóc w przypadku miażdżycy.
Inne badanie na szczurach wykazało, że polifenole zawarte w ekstrakcie z liści oliwnych, takie jak oleuropeina i hydroksytyrozol, redukują przewlekły stan zapalny i stres oksydacyjny, który często prowadzi do chorób układu krążenia i innych problemów zdrowotnych.
Właściwości neuroprotekcyjne
Istnieją bioaktywne związki liści oliwnych – flawonoidy, oleuropeina i flawon luteolin-7-glukozyd – które wzbudziły zainteresowanie naukowców a które wykazują obiecujące właściwości neuroprotekcyjne.
Dieta śródziemnomorska, były często przedstawiana jako znakomita forma profilaktyki przed chorobami neurologicznymi, takimi jak np. choroba Alzheimera. Wstępne badania badania in vitro i na zwierzętach pokazują, że właściwości przeciwzapalne ekstraktu z liści oliwnych mogą odgrywać rolę w ochronie mózgu przed rozwojem chorób Alzheimera i Parkinsona.
Właściwości antynowotworowe
W innym badaniu przeprowadzonym in vitro i na zwierzętach wykazano, że plifenole zawarte w liściach oliwnych hamują namnażanie komórek nowotworowych jelita grubego, trzustki, prostaty i piersi. Antyoksydanty chronią komórki naszego ciała przed uszkodzeniami DNA spowodowanymi np. paleniem tytoniu, kiepska dietą, stresem itp.
Jak stosować wyciąg z liści oliwnych?
Ekstrakt z liści oliwnych najłatwiej stosować w formie suplementu, w dawce 500 – 1000 mg dziennie. Dostępne są także nalewki i herbaty ziołowe zawierające w składzie liście oliwne.
Środki ostrożności
Jeśli zażywasz leki na nadciśnienie lub masz niskie ciśnienie krwi, przed użyciem ekstraktu z liści oliwnych skonsultuj się z lekarzem.
Referencje:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29149822/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29099642/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25726243/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33854149/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27548217/