Soplówka jeżowata - grzyb o niezwykłych właściwościach leczniczych

Soplówka jeżowata ( Hericium erinaceus ) to bardzo interesujący grzyb o  szerokich zastosowaniach leczniczych. Od dawna stosowany w tradycyjnej medycynie Dalekiego Wschodu, przede wszystkim w terapii dolegliwości jelitowych. Jednak współczesne badania naukowe wykazały szereg innych, potencjalnych zastosowań dla soplówki.

Działanie nootropowe

Substancje nootropowe to związki działające ochronnie na mózg a jednocześnie wspierające funkcje poznawcze. Soplówka jeżowata zawiera całą gamę związków bioaktywnych, takich jak np. erinacyny czy hericenon, znanych ze swojego dobroczynnego wpływu na pamięć i koncentrację.
Co ciekawe, substancje te przenikają barierę krew-mózg i stymulują syntezę dwóch niezwykle ważnych substancji. Pierwszą z nich jest NGF (czynnik wzrostu nerwów) a kolejny to BDNF (czynnik neurotroficzny pochodzenia mózgowego). Oba związki odgrywają niezwykle ważną rolę , nasilając wzrost i regenerację neuronów – komórek nerwowych.
W wyniku urazu, choroby czy przewlekłego stresu może dochodzić do uszkodzeń i zaburzeń funkcjonowania neuronów. Wówczas do gry wchodzą NGF i BBNF. Są one niezbędne gdy chodzi o tzw. neuroplastyczność – zdolność tkanki nerwowej do tworzenia nowych połączeń, mających na celu ich reorganizację, adaptację i regenerację- stymulującą procesy uczenia się i zapamiętywania.

Przynajmniej kilka badań naukowych wykazało, że suplementacja soplówką  jeżowatą wspomaga funkcje poznawcze i regenerację nerwów. Ma to wielkie znaczenie dla osób przechodzących rekonwalescencję a także pracujących umysłowo.

Funkcje poznawcze i samopoczucie

Badanie przeprowadzone w Japonii wykazało, że u mężczyzn i kobiet w wieku od 50 do 80 lat, cierpiących na umiarkowane zaburzenia funkcji poznawczych, którym codziennie podawano 3000 mg suszonej soplówki, znacznej poprawie uległy funkcje poznawcze – w porównaniu z grupą osób, której podawano placebo.

Inne badania z udziałem kobiet przechodzących okres menopauzy wykazało polepszenie jakości snu, a także poprawę nastroju  i zmniejszenie poziomu lęku.

Wrzody przewodu pokarmowego

Wrzody mogą powstawać w dowolnym miejscu przewodu pokarmowego, w tym w żołądku, jelicie cienkim lub grubym.
Wrzody żołądka są często spowodowane przez dwa główne czynniki: przerost bakterii  H. pylori i uszkodzenie warstwy śluzowej żołądka, które nierzadko wywołane jest długotrwałym stosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ)
Ekstrakt z soplówki jeżowatej może chronić przed rozwojem wrzodów żołądka poprzez hamowanie wzrostu H. pylori i ochronę wyściółki żołądka przed uszkodzeniem.

Ponadto badanie na zwierzętach wykazało, że ekstrakt z soplówki był skuteczniejszy w zapobieganiu wrzodom żołądka wywołanym przez alkohol niż tradycyjne leki stosowane przy tej dolegliwości. Dodatkowo nie powodował żadnych negatywnych skutków ubocznych.

Ekstrakt z soplówki może również zmniejszać stany zapalne i zapobiegać uszkodzeniom tkanek w innych obszarach jelit. Soplówka może być skuteczna w leczeniu chorób zapalnych jelit, takich jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Jedno z badań u osób z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego wykazało, że przyjmowanie suplementu zawierającego 14% ekstrakt z soplówki znacznie zmniejszyło objawy i poprawiło jakość życia chorych już po trzech tygodniach stosowania.

Choroby serca

Główne czynniki zwiększające ryzyko rozwoju chorób serca to otyłość, wysoki poziom trójglicerydów a także nadmierny poziom holesterolu LDL wynikający z niewłaściwej diety.
Badania pokazują, że ekstrakt z soplówki może wpływać na niektóre z tych czynników i zmniejszać ryzyko rozwoju chorób serca.
Eksperymenty na szczurach i myszach wykazały, że ekstrakt z soplówki poprawia metabolizm tłuszczów i obniża poziom trójglicerydów.
W jednym badaniu na szczurach karmionych dietą wysokotłuszczową, przyjmujących ekstrakt z soplówki zaobserwowano o 27% niższy poziom trójglicerydów i o 42% mniejszy przyrost masy ciała po 28 dniach stosowania – w porównaniu z grupą placebo.

Inne badania wykazały , że ekstrakt z soplówki może pomóc w zapobieganiu utleniania cholesterolu we krwi.
Utlenione cząsteczki cholesterolu mają tendencję do przyczepiania się do ścian tętnic, powodując ich twardnienie i zwiększając ryzyko zawału serca i udaru mózgu.

Co więcej, soplówka zawiera związek zwany hericenonem B, który może zmniejszać szybkość krzepnięcia krwi i zmniejszać ryzyko zawału serca lub udaru mózgu.

Cukrzyca i neuropatia cukrzycowa

Kilka badań na zwierzętach wykazało, że soplówka może stabilizować poziom cukru we krwi .
Jednym ze sposobów, w jaki soplówka obniża poziom cukru we krwi, jest blokowanie aktywności enzymu alfa-glukozydazy, który rozkłada węglowodany w jelicie cienkim.
Kiedy ten enzym jest zablokowany, organizm nie jest w stanie tak skutecznie trawić i wchłaniać węglowodanów, co skutkuje niższym poziomem cukru we krwi.
Oprócz stabilizowania poziomu cukru we krwi , ekstrakt z soplówki jeżowatej może zmniejszyć objawy neuropatii cukrzycowej.
U myszy z objawami neuropatii cukrzycowej sześć tygodni regularnego stosowania soplówki jeżowatej znacznie zmniejszyło ból, obniżyło poziom cukru we krwi, a nawet zwiększyło poziom antyoksydantów.

Możliwe skutki uboczne

Soplówka jeżowata może nasilać niekorzystne objawy w przypadku osób zmagających się z alergią i astmą.

Referencje:

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24266378/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3924982/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23510212/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4052699/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6982118/