Jesienna aura często nas nie rozpieszcza. Chłodne dni, deszcz i skryte za chmurami słońce potrafią dać się we znaki i bez wątpienia wpływają na nasze samopoczucie.
Na sezonową chandrę i obniżone samopoczucie jest jednak wypróbowany sposób – powszechnie występujący na naszych łąkach dziurawiec.
Historia stosowania dziurawca zwyczajnego sięga zamierzchłych czasów starożytnej Grecji.
Zioło ze względu na szerokie spektrum właściwości używane było powszechnie zarówno wewnętrznie w postaci naparów i ekstraktów jak i zewnętrznie – przy leczeniu ran i oparzeń.
Depresja o łagodnym i umiarkowanym nasileniu
W ostatnich latach przeprowadzono szereg interesujących badań związanych z zastosowaniem dziurawca jako leku na depresję. Zioło przyjmowane w odpowiednich dawkach okazało się bardzo skuteczne przy leczeniu łagodnej i umiarkowanej postaci tej choroby, wykazując przy tym znacznie mniej skutków ubocznych w porównaniu z syntetycznymi lekami antydepresyjnymi.
Skład chemiczny i sposób działania
Ziele dziurawca zawiera wiele substancji aktywnych, w tym:
- hiperycynę
- hiperforynę
- olejki eteryczne
- flawonoidy (rutyna, kwercetyna)
- hiperozyd
- bakteriobójcze garbniki
- witaminy A i C
Hiperycyna oraz pochodne fluoroglucyny działają hamująco na enzym MAO (monoaminooksydazę), który rozkłada serotoninę, noradrenalinę oraz dopaminę. Są to neuroprzekaźniki regulujące pracę naszego mózgu i całego układu nerwowego. Niektóre badania z sugerują także, że zioło działa podobnie do leków SSRI, hamując wychwyt zwrotny serotoniny tym samym pozytywnie wpływając na nasz nastrój.
Inne lecznicze zastosowania dziurawca
- Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Badania sugerują, że ziele dziurawca może pomóc złagodzić fizyczne i emocjonalne objawy PMS u niektórych kobiet, w tym skurcze, drażliwość, i zwiększony apetyt. Jedno z badan wykazało zmniejszenie nasilenia niekorzystnych objawów o 50%
- Klimakterium. Istnieją badania sugerujące, że ziele dziurawca w pomaga poprawić nastrój i zmniejsza niepokój związany z przechodzeniem menopauzy.
- Sezonowe zaburzenie afektywne (SAD). Ziele dziurawca zwyczajnego poprawia nastrój u osób zmagających się SAD. Jest to łagodna forma depresji, występująca w miesiącach zimowych z powodu niedostatecznej ekspozycji na światło słoneczne.
SAD często bywa leczony za pomocą terapii światłem. Badania pokazują, że stosowanie dziurawca w połączeniu z fototerapią wywiera efekt synergiczny. - Wypryski, rany, drobne oparzenia, hemoroidy. Ziele dziurawca ma właściwości antybakteryjne i może pomóc w zwalczaniu stanów zapalnych. Stosowany miejscowo (na skórę) może łagodzić objawy związane z drobnymi ranami i podrażnieniami skóry.
- Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne (OCD). Jedno z badań wykazało, że przyjmowanie 450 mg dziurawca zwyczajnego 2 razy dziennie przez 12 tygodni poprawiło objawy OCD.
Dawkowanie
Dawka w przypadku depresji o łagodnym i średnim nasileniu a także sezonowych zaburzeniach nastroju wynosi 300 mg ekstraktu (standaryzowanego do 0,3% hiperycyny), stosowanego 3 razy dziennie, z posiłkami.
Łącznie 900 mg na dobę w dawkach podzielonych
Ziele dziurawca jest również dostępne w postaci ekstraktów alkoholowych a także suchego surowca przeznaczonego do zaparzania. W tym przypadku należy dawkować zgodnie z informacją na opakowaniu.
Możliwe interakcje
Ziele dziurawca wchodzi w interakcje z dużą liczbą leków, w większości przypadków zmniejszając skuteczność ich działania. Dotyczy to między innymi niektórych leków przeciwzakrzepowych, przeciwwirusowych i antybiotyków. Przyjmowanie preparatów opartych na zielu dziurawca zmniejsza również skuteczność hormonalnych środków antykoncepcyjnych.
W innych przypadkach ziele dziurawca może wzmocnić działanie leku.
Nie należy stosować dziurawca w przypadku przyjmowania syntetycznych leków antydepresyjnych.
W przypadku przyjmowania medykamentów stosowanie dziurawca należy skonsultować z lekarzem.
Referencje:
https://www.nccih.nih.gov/health/st-johns-wort-and-depression-in-depth
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28064110/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK92750/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5010734/